|
|
پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان، جلد ۱۵، شماره ۳۰، صفحات ۰-۰
|
|
|
| عنوان فارسی |
تحلیل تعادل در پیچیدگی‌های بصری تزیینات کاشیکاری ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد براساس هندسه فرکتال |
|
| چکیده فارسی مقاله |
تزئینات ایوان مقصوره به عنوان بزرگترین ایوان مسجد گوهرشاد در بردارنده انواع تزئینات معقلی، معرق، نقوش ختایی، مقرنس و زیر گنبد است. با تحلیل این تزئینات متنوع و پیچیده که تنها جنبه بصری و هنری ندارند میتوان به وجوه پنهان در آنها دست یافت این پژوهش با هدف دستیابی به تعادل در پیچیدگی‌های بصری به تحلیل فرکتالی هندسه پنهان و پیدای تزئینات ایوان مقصوره به عنوان نمونه کاملی از کل تزیینات مسجد می‌پردازد. لذا در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که چگونه میتوان براساس هندسه فرکتال تعادل در پیچیدگی‌های بصری تزئینات کاشیکاری ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد را تحلیل کرد؟ این پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای و از نظر روش توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز با روش کتابخانه‌ای و اینترنتی جمع‌آوری شده است. از تحلیل فرکتالی برای بررسی تعادل در تزئینات و از نرم افزار فرکتالیز برای محاسبه ابعاد گره‌ها و سنجش پیجیدگی آنها استفاده می‌شود. در این راستا نقوش کاشیکاری ایوان مقصوره پس از خطی شدن با نرم افزار اتوکد، براساس هندسه فرکتال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سپس بُعد آنها به کمک نرم افزار فرکتالیز به روش جعبه شمار محاسبه شد. در نهایت پژوهش به این نتیجه دست یافت که نقوش کاشیکاریهای ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد دارای بُعد کسری بوده و این ابعاد با ابعاد فرکتالی کاملا انطباق دارد و از سوی دیگر وجوه خود‌متشابه و تکرار‌شوندگی علاوه بر هندسه آشکار نقوش در هندسه پنهان آنها نیز متجلی بود که این تکرار‌پذیری در مقیاس‌های مختلف باعث تعادل بصری و هماهنگی در تزئینات با وجود پیچیدگی‌های آنها می‌شود. ازطرفی اعداد بُعد فرکتال بدست آمده نشان می‌دهد ترتیب قرار‌گیری تزئینات ایوان به گونه‌ای است که علاوه بر ایجاد تعادل در پیچیدگی درجهت هدایت به قبله عمل می‌کند. لذا استفاده از اصول فرکتال، علاوه بر ایجاد زیبایی بصری، نقشی کلیدی در ایجاد تعادل در پیچیدگی‌ها و هماهنگی تزئینات دارد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
ایوان مقصوره، هندسه فرکتال، خود متشابهی، بُعد کسری، هندسه پنهان، پیچیدگی بصری. |
|
| عنوان انگلیسی |
Analysis of Balance in the Visual Complexity of Tilework Decorations in the Maqsurah Iwan of Goharshad Mosque Based on Fractal Geometry |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The tilework decorations of the Maqsurah Iwan, the largest iwan of the Goharshad Mosque, encompass various decorative styles, including moqeli, moarraq, floral motifs, muqarnas, and under-dome ornamentation. These diverse and complex decorations are not only visual and artistic, so analyzing them can yield important results and messages. This study aims to achieve balance in visual complexity by analyzing the fractal geometry of both the hidden and apparent structures within the Maqsurah Iwan’s decorations, serving as a comprehensive representation of the entire mosque’s ornamentation. The research seeks to answer the central question: How can the balance in the visual complexity of the Maqsurah Iwan’s tilework decorations in Goharshad Mosque be analyzed based on fractal geometry?
This study is applied in nature and follows a descriptive-analytical method. Data were collected through library research and online sources. Fractal analysis was employed to assess the balance in the decorations, and Fractalys software was used to calculate the dimensions of the motifs and measure their complexity. In this process, the tilework patterns of the Maqsurah Iwan were first digitized using AutoCAD and then analyzed based on fractal geometry principles. Their fractal dimension was subsequently calculated using the box-counting method in Fractalys software.
The study concluded that the tilework patterns of the Maqsurah Iwan exhibit fractional dimensions that fully align with fractal dimensions. Furthermore, self-similarity and repetition were evident not only in the apparent geometry of the motifs but also in their hidden structures. This repetitive nature across different scales contributes to visual balance and harmony in the decorations, despite their complexity. The obtained fractal dimension values indicate that the arrangement of the decorations is structured in a way that ensures balance in their complexity. Thus, the application of fractal principles plays a crucial role in achieving both visual aesthetics and equilibrium in complexity and decoration harmony.
|
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Maqsurah Iwan, Fractal geometry, self-similarity, fractional dimension, hidden geometry, visual complexity. |
|
| نویسندگان مقاله |
کیهانه رئیسی | keyhane reisi
isfahan art university
کارشناس ارشد رشته نقاشی ایرانی، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان.
جلیل جوکار | jalil jokar
isfahan art university
مربی دانشکده صنایع دستی،گروه هنر اسلامی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان.
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://ph.aui.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2449-1&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
پژوهش وجوه هنری در معماری و شهرسازی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|