|
|
مطالعات تطبیقی هنر، جلد ۴، شماره ۸، صفحات ۸۱-۹۷
|
|
|
| عنوان فارسی |
مطالعه تطبیقی فضای معماری کاروانسراهای صفوی شاخص در بازار اصفهان مطالعه موردی کاروانسراهای شاه، ساروتقی و مادرشاه |
|
| چکیده فارسی مقاله |
توجه به رفاه و امنیت کاروانیان در طول تاریخ ایران باعث بنیان بناهای کاروانسرا و عناصر وابسته آن، برای برطرف‌کردن نیازهای ارتباطی و اقتصادی شد. کاروانسراها به دو گونه؛ برون شهری و شهری تقسیم‌بندی می‌شوند. شکوفایی کاروانسراهای ایران در دوره صفویه مرهون ایجاد امنیت، گسترش ارتباطات با کشورهای اروپایی و هند از طریق زمینی یا دریایی و توسعه تجارت داخلی و خارجی است. در این دوره رونق تولید و بازرگانی به خصوص در اصفهان، پایتخت صفویان، سبب استقرار کاروانسراهای شهری به عنوان عنصری منسجم در ساختار بازار اصفهان شد. براین اساس، بازار و کاروانسراها در پیوندی تنگاتنگ با یکدیگر قرار گرفته و تنوع فضایی گسترده‌ای را به وجود آوردند. ازاین‌رو، مطالعه درباره کاروانسراها که با گذشت زمان نقش اولیه خود را به تناسب نیازهای بازار و خدمات آن از دست دادند، از اهمیت خاصی برخوردار است. پژوهش حاضر درپی پاسخ به این پرسش است که چه تغییراتی در کاروانسراهای صفوی بازار اصفهان رخ داده است. براین اساس، با بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی و استفاده از روش قیاسی گونه‌هایی از این کاروانسراها را بر پایه پاسخ‌دهی به نیازهای فردی و اجتماعی تاجران و کاروانیان بررسی و مقایسه و الگوهای رایج در کاروانسراها را با توجه به کارکردهای اقامتی- تجاری آن‌ها بازشناسی کرده است. بازشناسی این ایده‌ها می‌تواند در طراحی فضاهای تجاری متناسب با نیازهای امروزی بازار کمک کند. این کاروانسراها از نظر دوره ساخت به سه گونه؛ آغازین، میانی و پایانی تقسیم شده‌اند. باوجود مشابهتی که کمابیش در بیشتر گونه‌های کاروانسراهای صفوی بازار اصفهان دیده می‌شود، تفاوت‌هایی نیز در این آثار ازلحاظ ارتباط ساختاری با بازار و عناصر شهری آن، ترکیب فضایی کاروانسراها، وسعت، فرم خارجی و نوع ورودی‌ها، میان‌سراها، ایوان‌ها، ایوانچه‌ها، رواق‌ها، حجره‌ها و نیز تنوع فضایی کاروانسراها دیده می‌شود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
کاروانسراهای صفوی، بازار اصفهان، گونه‌شناسی و معماری کاروانسرا. |
|
| عنوان انگلیسی |
Comparative Study of Architectural Space in the Prominent Safavid Caravanserais of Isfahan Bazaar (case study: Shah, Sarutaqi and Madar-Shah caravanserais) |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The welfare and safety of caravans have always been of great importance throughout the Persian history and this fact has led to the foundation of the buildings called caravanserai and its related elements. These buildings resolved communication and economic needs. Caravanserais can be divided into two kinds: city and intercity. Flourishing of Iran's caravanserais in the Safavid era was due to the security, development of relationships with Europe and India by land or sea as well as development of foreign and domestic trade. In this period, prosperity in production and commerce, especially in Isfahan (capital of the Safavids), led to the establishment of urban caravanserais as a coherent element in the structure of the urban bazaar (market). Accordingly, the structure of bazaars and caravanserais was closely linked to each other and created variations in the caravanserais' structure. Although, in time, caravanserais lost their primary role in relation to the bazaar's needs and services, studies about these caravanserais are important. The present research seeks to answer the question of what changes have occurred in the Safavid caravanserais of Isfahan bazaar. This study has been executed using library and field studies and comparative method. The main purpose is to provide a typology of the Isfahan bazaar's caravanserais in the Safavid era to respond to personal and social needs of traders and caravans, in addition to extracting common patterns in these caravanserais according to their residential and commercial functions. Recognizing these patterns can help designing commercial spaces proportionate with modern needs of the bazaar. These caravanserais, according to their construction period, are divided into three kinds: early, middle and late. Despite similarities in most types of Safavid caravanserais in Isfahan bazaar, some differences are seen as well in these buildings considering their structural relation to bazaar and its urban elements, caravanserai's spatial composition, expanse, external form and type of entrances, courts, ivans (porches), ivanches (small porches) and ravaghs (porticoes), rooms and also caravanserai's spatial diversity. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Safavid caravanserais, Isfahan bazaar, typology and architecture of caravanserai. |
|
| نویسندگان مقاله |
آرزو حسینی | Arezoo Hosseini
PhD student, Faculty of Architecture and Urbanization, Art University of Isfahan, Iran.
دانشجوی دکتری معماری اسلامی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان.
حسین پورنادری | Hosein Poornaderi
Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urbanization, Art University of Isfahan, Iran.
استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان.
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://mth.aui.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-12&slc_lang=other&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
other |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
هنرهای کاربردی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|