مرمت و معماری ایران، جلد ۷، شماره ۱۳، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی طبقه‌بندی مضمونی کتیبه‌های نستعلیق در آرایه‌های چوبی وابسته به معماری دوره صفوی ایران
چکیده فارسی مقاله خوشنویسی، همواره به واسطه کتابت کلام خدا، مورد احترام جامعه مسلمانان بوده است. از این رو، به راحتی می‌توان تاثیر خوشنویسی را در سایر جنبه های هنری جهان اسلام، من جمله تزئینات معماری، مشاهده کرد. بی شک، یکی از مهم ترین ویژگی های کتیبه ها، انتقال و القای مضامین به کالبد ابنیه بوده است. مطالعه مضامین به کار رفته نشان از تنوع چشمگیری با توجه به تفکیک قلم های خوشنویسی دارد. هدف اصلی این پژوهش بنیادی، بررسی و مطالعه‌ مضامین کتیبه‌های چوبی نستعلیق است که در تزئینات معماری دوره صفوی ایران کاربرد داشته است. جامعه آماری پژوهش حاضر، مجموعه بناهایی است که در جغرافیای ایران امروزی قرار داشته و شامل تزئینات چوبی به قلم نستعلیق هستند. از آنجا که قلم نستعلیق در کتیبه نگاری دوره صفوی به جایگاه نسبتا تثبیت شده ای دست یافت، در راستای مطالعه این نکته که آیا به کارگیری و رواج این قلم به منظور بیان مضامین خاص بوده یا خیر؛ بازه زمانی این پژوهش، دوره صفوی (906-1135 ه.ق) انتخاب شده است. در این مقاله، پس از مطالعات مقدماتی کتابخانه ای و میدانی، به دلیل محدود بودن نمونه های آماری در دسترس، تمام‌شماری صورت گرفته است. پرسش های اصلی این پژوهش بدین قرار است: شروع استفاده از قلم نستعلیق در تزیینات چوبی وابسته به معماری ایران از چه دوره ای بوده و کتیبه‌های چوبی نستعلیق صفوی، بیشتر برای انتقال چه مضامینی مورد استفاده قرار گرفته است؟ نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در ساخت 17 کتیبه بررسی شده، که بیشتر بر روی درهای ورودی بنا‌ها قرار گرفته‌اند؛ مضامین کلی به کار رفته، شامل اطلاعات تاریخی ارزشمندی است که به مثابه اسناد دست اول می‌تواند مورد استناد قرار گیرد. مضامین نوشته شده در این گروه از کتیبه ها، آیات قرآنی و ادعیه اسلامی نیستند و غالبا مضامینی چون اشعار مناسبتی حاوی ماده تاریخ، توصیف بنا یا اثر، ذکر اسامی افراد مختلف (پادشاه، بانی، خوشنویس، سازنده و شاعر) و مدیحه سرایی و نعت اشخاص را در بر می‌گیرد. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نستعلیق، مضامین کتیبه‌های چوبی، تزئینات معماری صفوی.
عنوان انگلیسی Content classification of Nastaliq Inscriptions In the Wooden Arrays of Architectural Safavid Iran
چکیده انگلیسی مقاله Abstract Calligraphy is the outstanding art of Islamic world. Hence, one can easily see the influence of the art of calligraphy in the Islamic art branches, including architectural decorations. The main purpose of this fundamental research, assess and compare the content of wooden Nastaliq inscriptions that have been used in architectural decoration in Safavid dynasty in Iran.The case studies are choosen among of those samples that contain Nastaliq inscription which made by wood. The time limitation of this study is the Safavid era (906-1135 AH). In this paper, after preliminary library studies, due to limited statistical samples (because of separation of Nastaliq from the other calligraphic styles) census is taken. The two main questions of this study are: When Nastaliq inscriptions used in the wooden architectural decorations for the first time? And what are the main contents inscribed on wooden decoration by Nastaliq in Safavid period? The results indicate that the 17 inscriptions have been studied, in most of the buildings are located on the entrance doors. In the case of chronology, Nastaliq was used in middle 10th century A.H for the first time in the wooden inscriptions. General concepts used including valuable historical information that can be invoked as evidence first-hand. Also, the results show that Content posted in this group of inscriptions are not the Koranic verses and Islamic phrases. Often themes of the inscriptions are lyrics fit with the date, description of the building or work and mentioning the names of various people (King, Bonnie, Calligrapher, Poet and Manufacturer) and panegyric writing.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله احمد صالحی کاخکی | ahmad salehi kakhki
art university of isfahan
دانشگاه هنر اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

قباد کیانمهر | qobad kianmehr
art university of isfahan
دانشگاه هنر اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

حمیدرضا قلیچ خانی | hamidreza ghelichkhani
-


فرهاد خسروی بیژایم | farhad khosravi bizhaem
art university of isfahan
دانشگاه هنر اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

نشانی اینترنتی http://mmi.aui.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-719-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده معماری و شهرسازی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات