مرمت و معماری ایران، جلد ۱۴، شماره ۴۰، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی اثرات طرح اسکان اجباری رضاشاه بر زندگی عشایر بختیاری و بازگشت آنان به نظام کوچ در اوایل دوره‌‌ی پهلوی
چکیده فارسی مقاله عشایر در طول تاریخ با شیوه­ی زندگی خاص خود یعنی کوچ­روی شناخته می­شوند. اما در دوره­های مختلف همواره تلاش­هایی برای جابجایی و اسکان اجباری آنان صورت گرفته که اهدافی متفاوت داشته است، که در دوره­ی رضاشاه این جریان ماهیت و روندی متفاوت پیدا کرد. هدف این پژوهش بررسی جنبه­ی معماری و روند شکل­گیری و ساخت خانه­های عشایر بختیاری در جریان اجرای طرح اسکان اجباری آنان در زمان رضاشاه است، تا نقش احتمالی وجوه معماری در نارضایتی افراد از طرح اسکان داشته را بررسی کند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که روند شکل­گیری خانه­ها در طرح اسکان عشایر بختیاری چگونه بوده است؟ تا از این طریق دریابد که به عوامل مؤثر در شکل­گیری معماری، چگونه بوده است و به عبارت دقیق­تر، سازگاری بین انسان و محیط در این طرح در چه جایگاهی قرار داشته است. روش انجام این پژوهش، روش تاریخی-تفسیری است و روش استدلال به شیوه­ی استقرایی صورت گرفت. برای گردآوری داده­ها از شیوه­ی کتابخانه­ای و اسنادی و انجام مصاحبه بهره گرفته شد. بررسی­های انجام شده در این پژوهش نشان ­داد که عشایر بختیاری در زمان بعضی از خوانین خود اسکان اختیاری را تجربه کرده­اند و با اصل مقوله­ی اسکان مشکلی نداشتند، بلکه اجرای اجباری و قهرآمیز این طرح و نحوه­ی تحقق و کیفیت اجرای آن نقش مهمی در مخالفت عشایر با موضوع اسکان داشت. نتایج حاکی از آن است که حکومت رضاشاه با وجود آن­که با شعار مدرن­سازی موضوع اسکان عشایر را مطرح کرده بود، اما در عمل، نه تنها در جهت ایجاد مسکن مناسب برای عشایر اقدامی انجام نداد، بلکه ساخت مسکن را به خود عشایر واگذار کرد. از همین رو، می­توان گفت که عدم تأمین مسکن مناسب و عدم سازگاری بین انسان و محیط نقشی کلیدی در نارضایتی ساکنان و شکست طرح اسکان اجباری داشت، که منجر به بازگشت آنان به نظام کوچ شد.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله رضاشاه، اسکان اجباری، عشایر بختیاری، کوچ‌روی.
عنوان انگلیسی The effects of Reza Shah's forced resettlement plan on the lives of Bakhtiari nomads and their return to the nomadic system in the early Pahlavi period
چکیده انگلیسی مقاله Nomads have been known for their unique way of life, namely nomadism. But there have always been attempts to relocate and forcibly resettle them, which had different goals, which in the period of Reza Shah, this process took on a different nature and process. The purpose of this study is to investigate the architectural aspect and the process of formation and construction of Bakhtiari nomadic houses during the implementation of their forced housing plan during the reign of Reza Shah, to investigate the possible role of architectural funds in people's dissatisfaction with the housing plan. The main question of the present study is what was the process of forming houses in the Bakhtiari nomadic settlement plan? In order to find out how the factors influencing the formation of architecture have been, and more precisely, what is the position of compatibility between humans and the environment in this project. The method of this research is historical-interpretive method and the reasoning method was inductive. Library and documentary methods and interviews were used to collect data. After collecting and categorizing the necessary information and organizing them, an attempt was made to investigate the role of socio-cultural dimensions in the implementation of this plan, the extent of human-environmental compatibility and its possible role in the failure of the forced housing plan. Bakhtiari territory was divided into two areas of Khuzestan and Chaharmahal for ease of settlement, and therefore, the general scope of the research geography includes the two above-mentioned provinces. The time domain studied in this research includes the time range of 1934 to 1941, that is, from the time when this plan was finally implemented despite the widespread opposition of the nomads until 1941, when the exile of Reza Shah and the overthrow of the government of the time, provided the necessary grounds for the tribal revolt and the destruction of houses built. The studies conducted in this study showed that the Bakhtiari nomads experienced voluntary settlement, but the forced and coercive implementation of this plan and the manner of realization and the quality of its implementation played an important role in the nomads' opposition to the issue of housing. The results show that Reza Shah's government, despite raising the issue of nomadic settlement with the slogan of modernization, in practice, not only did not take action to create suitable housing for the nomads, but also to build housing for the nomads themselves. Therefore, the lack of adequate housing and incompatibility between humans and the environment played a key role in residents' dissatisfaction and the failure of the forced housing plan, which led to their return to the migration system.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Reza Shah, Forced Settlement, Bakhtiari Nomads, Nomadism.
نویسندگان مقاله محسن افشاری | Mohsen Afshari
Art University of Isfahan
دانشگاه هنر اصفهان

مریم محمودی کاهکش | Maryam Mahmoodi Mahmoodi Kahkesh
Art University of Isfahan
دانشگاه هنر اصفهان

محمدرضا نیلفروشان | Mohammad-reza Nilforoushan
Art University of Isfahan
دانشگاه هنر اصفهان

نشانی اینترنتی http://mmi.aui.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1004-7&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده معماری و شهرسازی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات